Zarina Bhimji Yellow Patch – Waiting

De tentoonstelling van Zarina Bhimji wordt opgesplitst in twee delen: van 17 november tot 3 februari toont de Appel exclusief de nieuwe productie 'Yellow Patch', van 5 februari tot 31 maart is in de Appel de installatie Waiting (2007) te zien.

De tentoonstelling van Zarina Bhimji wordt opgesplitst in twee delen: van 17 november tot 3 februari toont de Appel exclusief de nieuwe productie 'Yellow Patch', van 5 februari tot 31 maart is in de Appel de installatie Waiting (2007) te zien.

Yellow Patch, 2011
35mm film overgezet naar HD, 29' 43', High Definition Blue-ray en Dolby 5.1
Te zien van 16 november 2012 – 3 februari 2013

De geschiedenis van handel en migratie tussen India en Afrika vormt het vertrekpunt van Yellow Patch. Het is een onderwerp dat ook in het persoonlijke leven van de kunstenaar een rol speelt. Zarina Bhimji is in 1963 geboren in Uganda uit Indiase ouders. Ze verhuisde in 1974 naar Groot Brittannië, twee jaar na de verdrijving van de Aziatische gemeenschap uit Uganda door Idi Amin (in 1972 verordonneerde Generaal Idi Amin dat 80.000 Aziaten binnen drie maanden het land moesten verlaten). Haar eerste grote filmproductie Out of Blue (2002), een visuele reis door Uganda gerealiseerd in opdracht van Documenta 11, is geïnspireerd op deze schokkende gebeurtenissen. Voor Yellow Patch ging Bhimji nog verder terug in haar familiegeschiedenis. Bhimji’s vader groeide op in de Indiase staat Gujarat en is op elfjarige leeftijd, in de vroege twintigste eeuw, net zoals vele van zijn landgenoten naar Oost-Afrika getrokken, het nieuwe grensgebied van het zich uitbreidende Britse koloniale rijk. Hoewel Yellow Patch in de kiem is geïnspireerd op deze onderneming van haar vader wil Bhimji geen nadruk leggen op deze autobiografische invalshoek.

De film vangt aan in de haven Princess Bay in Bombai, waar een oud administratief gebouw getuigt van de bureaucratie van de koloniale periode en de stapels papieren vergeten geschiedenissen oproepen. In het woestijngebied in de Rann of Kutch, ooit een prinselijke staat gelegen in het noorden van India nabij de Pakistaanse grens, filmde Bhimji desolate gebouwen die kenmerkend zijn voor de eclectische laat achttiende-eeuwse koloniale architectuur. De film sluit af met opnames van de Mandvi-haven in Gujarat, de plek waarvandaan vele Indiërs naar Afrika vertrokken in houten boten (dhows), die daar nog steeds worden gebouwd.

In Bhimji’s werk worden geen feiten of informatie aangereikt, maar worden geschiedenissen gesuggereerd. De beelden kunnen, naast visueel imponeren, in combinatie met de soundtrack allerlei associaties oproepen, die persoonlijk, politiek, cultureel/historisch of psychologisch kunnen zijn. In Yellow Patch echoën de desolate gebouwen en landschappen met enkele zwervende honden bijvoorbeeld het vertrek van vele Indiërs naar Afrika in de vroege twintigste eeuw. Maar naast deze historische gebeurtenis roepen die verstilde beelden de psychologische impact op die een onzekere reis naar een onbekende bestemming doorgaans op de reiziger heeft; een herkenbaar gevoel voor iedere migrant.
Bhimji heeft zes jaar aan Yellow Patch gewerkt en werkt momenteel aan de realisatie van Yellow Patch deel II dat gefilmd zal worden in Oost-Afrika.

Waiting, 2007
35mm film overgezet naar HD, 7' 45'. High Definition Blue-ray en Dolby 5.1
Te zien van 5 februari – 31 maart 2013

Waiting is geschoten in en rondom fabrieken waar sisal wordt verwerkt in Mombassa en Voi in Kenia, waarvan enkele nog teruggaan op de koloniale tijden. De plant is in de jaren 1890 door Duitse en Engelse kolonialen in Oost-Afrika geïntroduceerd, en de vezels waren een belangrijk exportproduct voor Kenia. Sisal wordt tot op heden op grote plantages geteeld en dient als grondstof voor producten als touw, papier, zakken en kleden.

Voor deze film heeft Bhimjij allerlei facetten van de relatie tussen Europa en post-koloniaal Afrika diepgravend bestudeerd, maar zoals in haar andere werk, draagt Waiting niet direct de sporen van dit onderzoek. “Through the visual it is important for me to remain allegorical, even if I touch the subjects of politics, I am interested in a fictional universe where the hysterical systems of colonialism can be preserved and scrutinized.” Bhimji geeft dus geen feitelijke of documentaire beschrijving van een Sisalfabriek, maar maakte een evocatieve en poëtische film. Gedurende haar onderzoek naar de gereedschappen en de verwerking van Sisal begon Bhimji de haarachtige structuur van de lichte vezels te associëren met het haar van blanke Europese kolonialisten.

Volgens kunsthistoricus en curator Chika Okeke-Agulu is de film een poëtische ‘bespiegeling’ op het falen van de postkoloniale staat in Afrika, het herinnert ons aan de onvervulde belofte van industriële en economische modernisatie en het menselijke lijden dat hiervan het gevolg was.

De aaneenschakeling van beelden houdt het midden tussen een film en een schilderij: sfeer en kleur zijn essentieel. De lichte tint van Sisal, het heldere warme licht en het stoffige interieur van de fabriek creëren tezamen een zacht monochroom. De fabriek – waar mensen onder erbarmelijke omstandigheden zware arbeid verrichten – ademt kalmte en rust. De fysieke ervaring van de ruimte wordt versterkt door de soundtrack die de beelden emotionele diepte verleent.

Credits Waiting (2007)
Producers: Michael Riley and Zarina Bhimji
Director of Photography: Nina Kellgren
1st Assistant Camera: John Evans
Camera Grip: Kenneth Omutimba
Sound Recordists: Mark Kihara and Zarina Bhimji
Location Manager: Bernard Gathogo
Production Manager: Consolata Karani
Production Services Manager: Mario Zvan
Composer/Sound Designer: Craig Pruess
Editor: Sotira Kyruacou
Director: Zarina Bhimji
Thanks to: Margaret Matheson, Ross McKenzie, Gideon Koppel, Richard Fearon, Sara Hill and Blue Post Production, Paula Jalfon, Julian Ozzane, Karen Alexander, Angel Cobos, Benjamin Pelaez and Martin McGlone at I-Lab UK