Thomas Schütte "Mohr's Life & The Laundry"
26.08–23.09.1989
de Appel, Prinseneiland 7, Amsterdam
de Appel, Prinseneiland 7, Amsterdam
'Thomas Schütte (geb. 1954) werkt met uiteenlopende technieken en heeft een breed maar coherent oeuvre opgebouwd: aquarellen, tekeningen, maquettes, modellen, monumentale of kleinschalige sculpturen, installaties: in al deze richtingen ontwikkelt hij zich en het liefst mengt hij de verschillende kunstvormen door elkaar. In dat geval kiest hij een theatrale aanpak, waardoor de totale ruimte wordt betrokken bij de mise en scène en de toeschouwer onderdeel wordt van de presentatie. Vaak brengt hij ook verschillen in maat en schaal aan: een sculptuur die een 'gewone' maat heeft wordt plotseling reusachtig in contrast met een miniatuurfiguurtje ernaast. Een kleine stoel of een ladder, tegen een huis aangeleund, een bunker op een tafel, Schütte's vormen zweven tussen realiteit (gerealiseerde sculptuur) en utopie (model voor iets dat ooit uitgevoerd kan worden) in. Het werk zit vol betekenislagen en er komen ook vaak teksten in voor. De installatie die in De Appel te zien zal zijn bestaat letterlijk uit een groot aantal lappen tekst die als de was in Italië kleurrijk en breeduit door de ruimte hangen. De teksten variëren van ‘TTTT RAUM’ tot ‘DEUTSCHE BANK’ tot ‘NEVER EVER’ en zijn soms in verschillende tinten geschreven. Verderop staan tien sculpturen die er uitzien als het decor. The Laundry heet het werk, wat de indruk versterkt dat de teksten hangen te drogen, na uit de wasmachines te zijn gehaald. Zijn de wasmachines als het geheugen waar de teksten in verbleken, of waar oude betekenissen worden weggewassen? Het geheel doet denken aan eerdere werken van Schütte als Das Bad, een sculptuur uit 1984, bestaand uit een wit doek aan de muur waarop de titel te lezen is en een aantal open houten vormen die op wasmanden lijken. Op de vraag of hij net als Beuys of Fabro, die waterbassins en baden in hun werk gebruikten, doelt op begrippen als 'reiniging' (in de zin van catharsis), antwoordt hij noch bevestigend noch ontkennend en laat tussen de regels doorschemeren dat het begrip zeker een rol speelt, al is het woord hem te verheven. Het tweede gedeelte van de installatie, Mohr’s Life, komt voort uit een woordspeling: Mohr’s Lifeis bijna het anagram van H. Morel & Fils, de oorspronkelijke naam van het gebouw waar de galerie van Philip Nelson in Lyon zich onlangs vestigde. Nelson produceerde de installatie van Schütte en deze had gevraagd de letters van de gevel te mogen gebruiken. Eerst kwam er de merkwaardige naam ‘Möfflers & I’ uit, en later ontstond de moor, waarna Schütte van hem de personificatie van de kunstenaar maakte, compleet met schildersezel en geportretteerde, alles in miniatuurformaat en geplaatst onder een kledingrek met tientallen drogende sokken die de was van The Laundry herhalen. De kunstenaar als de dienaar van de kunstwereld? Ook als Schütte's werk anekdotisch lijkt, is het toch steeds enigmatisch: de dubbele bodems en associatiemogelijkheden zijn groot en de toeschouwer krijgt alle vrijheid er zijn eigen wereld in te projecteren. Formeel zijn deze wereldbeelden echter typisch die van Schütte, metaforen, voor situaties en begrippen in de kunst waar hij voortdurend mee in de weer is en waarbinnen hij een groot repertoire aan vormen en betekenissen heeft opgebouwd.’ (‘Thomas Schütte’, Nieuwsbrief De Appel, 4 (1989) 4.)
Catalogus:
Thomas Schütte, Amsterdam (De Appel) / Frankfurt (Portikus) 1989. Tekst: Saskia Bos, Kasper König. Duits & Engels. 40 Pagina’s: 16 kleur, 11 zwart-wit, 16.5 x 22.5 cm. Softcover. UITVERKOCHT