Toine Horvers "Rolling"

‘Het idee ontstond vanuit het denken over de nieuwe publieksruimte van De Appel. De grote zware muur die de ruimte over de lengte in tweeën deelt, is in het midden voor een deel weggebroken om, samen met een doorbraak naar boven, een hoge open ruimte in het gebouw te krijgen, met een omloop op de eerste etage. Het theatrale aandachtspunt dat hier ontstaal, wordt nog eens extra benadrukt door een paar dakramen boven deze ruimte. Het plan is om het weggebroken stuk wand als het ware tijdelijk te herstellen door een overbruggende energie, door middel van tot sculptuur geconcentreerde beweging en geluid. Op zondag 11 mei zullen twintig trommelaars, elkaar afwisselend, ononderbroken roffelen van het eerste licht tot het invallen van de duisternis. De ontwikkeling van het geluidsvolume loopt parallel aan die van het daglicht dat via het dakraam in de ruimte komt. Een wezenlijk element voor een dergelijke sculptuur is steeds de spanning tussen de grote vorm in de tijd en de kleine bewegingen, trillingen, waarmee die grote vorm tot stand komt. In het geval van Rolling (rollen) bestaat die vorm uit de opkomst en neergang van het daglicht. Het geluid ontstaal aarzelend uit het niets, is een tijdlang onstabiel aanwezig en verdwijnt weer in het niets. In feite is er dus nauwelijks sprake van 'vorm', want zowel door het onberekenbare karakter van het licht als door het aftastende van de trommelaars die door dat licht gestuurd worden, blijft het resultaat kwetsbaar. Een later project in de Koopmansbeurs te Amsterdam (september 1986) zal een nóg gevoeliger uitgangspunt hebben. Daar wordt de hoeveelheid daglicht die door het glazen dak van de Goederenbeurs binnen komt, bepalend voor het volume van het stemgeluid van deelnemende personen én voor het aantal personen dat dal volume moet opbrengen. Behalve de onstabiliteit van het licht en de aftastende menselijke stem, is hier dus ook het aanbod van uitvoerende personen een wezenlijk bestanddeel van de sculptuur. Inrichting en techniek van Rolling: In het midden van de ruimte, onder het dakraam, staan tien trommels in een rij opgesteld. Daarboven zijn microfoons geïnstalleerd en aan weerszijden van de ruimte staan monitors op statieven zodat zij door de uitvoerenden goed te zien zijn. Het daglicht wordt constant gemeten door bij het dakraam aangebrachte lichtgevoelige cellen. De gegevens over het licht en parallel daaraan op te brengen trommelvolume worden met een eenvoudige schaalverdeling op de monitors zichtbaar gemaakt. De uitvoerende trommelaars hebben dus een voortdurende controle op het totale geluid.’ (Toine Horvers, ‘Een verschil van dag en nacht’, Nieuwsbrief De Appel, 1 (1986) 2.)