Louise Lawler "A spot on the wall"

'De foto's en presse-papiers in de tentoonstelling van Louise Lawler tonen kunstvoorwerpen in hun context, terwijl ze zelf ook als kunstwerken binnen een kunstinstelling gepresenteerd worden. Lawler observeert en becommentarieert de sociale conventies die bepalend zijn voor onze 'omgang' met kunst. Deze manier van werken wordt in het idioom van de kunstwereld 'institutionele kritiek' genoemd die vanaf begin jaren zeventig door kunstenaars als Michael Asher, Daniel Buren en Hans Haacke beoefend wordt. Maar Lawler is jonger en een tijdgenoot van Jenny Holzer, Sherrie Levine en Cindy Sherman, en heeft een specifieke en persoonlijke werkmethode die de kunstwereld sinds midden jaren tachtig beïnvloed heeft. Fotografen, journalisten, installatiekunstenaars en tentoonstellingsmakers zijn zich bewust geworden van de subtiele maar scherpe kritiek die Lawler heeft op presentatiemethoden die gebruikt worden om kunstvoorwerpen voor het publiek te benoemen en die werken daardoor hun autoriteit verlenen. Haar belangstelling kan zich richten op de denkwijze van een tentoonstellingsmaker, zoals die in een brief onder woorden is gebracht, op een catalogus of een tentoonstelling, maar ook op de etiketten die Sotheby's op kunstwerken bevestigt of op het ontwerp van uitnodigingskaarten. Haar koele analyse van interieurs van verzamelaars en van de manieren waarop openbare collecties gepresenteerd worden hebben ertoe geleid dat degenen die zich beroepsmatig met het inrichten van tentoonstellingen bezighouden, makkelijk 'een Lawler zien' in een museum- of galeriepresentatie zonder dat haar werk daarbij aanwezig is. Naast foto's en presse-papiers heeft Lawler vele andere media gebruikt die een kunstinstelling hanteert om werken te identificeren of te afficheren. Deze 'bijverschijnselen' maakt zij tot autonome media voor haar werken. Een belangrijk aspect van Lawler's werk zijn de titels die vaak uit lange zinnen bestaan en die een extra dimensie aan het werk geven, ook al zijn ze soms niet makkelijk te begrijpen. Onlangs hebben kunstcritici de kritische rol van de kunstenares in twijfel getrokken, ze zou 'slechts' reflecteren en zelf deelnemen aan de kunstwereld die ze in beeld brengt in plaats van die te analyseren. Als de werken, die verschillende kunstwerelden van de afgelopen twintig jaar laat zien, reflecties zijn, dan kan de tentoonstelling op zich als een spiegelzaal beschouwd worden. En een spiegelzaal was oorspronkelijk bedoeld om het gedrag van gastheer en publiek te reflecteren. Alleen een groothoeklens kan de toonzaal en haar publiek tegelijkertijd in beeld brengen.' (Uitnodiging De Appel) Catalogus: Louise Lawler. A Spot on the Wall, Amsterdam 1998. De Appel & Kunstverein München, Grazer Kunstverein, Oktagon Verlag. Tekst: Louise Lawler, Rosalind Krauss, Helmut Draxler en Claudia Jolles. Redactie: Hedwig Saxenhuber & Edna van Duyn. Duits, Engels & Nederlands. Ontwerp: Doris Würgert. ISBN 38 9611 041 1. € 16,-.